یارانه نقدی مهر ۱۴۰۴ در خطر؟ حذف سه دهک قطعی شد | آموزش ثبت اعتراض در refah.gov.ir

یارانه نقدی یکی از مهم‌ترین ابزارهای حمایتی دولت برای اقشار مختلف جامعه است؛ اما در سال ۱۴۰۴، اجرای سیاست جدید دهک‌بندی و حذف سه دهک پردرآمد از فهرست یارانه‌بگیران، بحث‌ها و پرسش‌های فراوانی را در میان مردم ایجاد کرده است.
اکنون سخنگوی دولت تأکید کرده که قطع یارانه یک اقدام قانونی و تدریجی است و همه افراد می‌توانند وضعیت دهک خود را مشاهده کرده و در صورت اعتراض، درخواست بررسی مجدد ثبت کنند.

 حذف یارانه نقدی در سال ۱۴۰۴ بر چه مبنایی انجام می‌شود؟

به گفته سخنگوی دولت، پایه حذف یارانه‌ها قانون بودجه و مصوبه ستاد هدفمندی یارانه‌ها است.
بر اساس این قانون، دولت موظف است یارانه نقدی خانوارهایی را که در دهک‌های بالای درآمدی قرار دارند، به‌صورت تدریجی قطع کند تا منابع مالی بیشتری به اقشار کم‌درآمد و دهک‌های پایین اختصاص یابد.

 حذف یارانه از دهک دهم آغاز شده و به‌تدریج سایر دهک‌های پردرآمد نیز مشمول بررسی مجدد خواهند شد.

این تصمیم با هدف کاهش نابرابری اقتصادی، توزیع عادلانه منابع، و هدفمند شدن حمایت‌ها اتخاذ شده است.

 چرا سخنگوی دولت می‌گوید «قطع یارانه نقدی قانون است»؟

بر اساس ماده ۷ قانون بودجه و مصوبه شورای هماهنگی اقتصادی، حذف یارانه خانوارهای پردرآمد از جمله تکالیف دولت است، نه یک تصمیم اختیاری.
سخنگوی دولت تأکید کرده است:

«ما به‌عنوان مجری قانون موظفیم که اجرای عدالت را در پرداخت یارانه‌ها دنبال کنیم. هیچ حذف خودسرانه‌ای انجام نمی‌شود و همه بر اساس داده‌های سامانه رفاه ایرانیان بررسی می‌شوند.»

به گفته او، شناسایی دهک‌ها از طریق پایگاه اطلاعات رفاه ایرانیان انجام می‌شود که شامل اطلاعات دقیق درآمد، دارایی، خودرو، مسکن، تراکنش‌های بانکی و سایر شاخص‌های مالی خانوارهاست.

دهک‌بندی درآمدی چگونه تعیین می‌شود؟

دهک‌بندی، تقسیم جمعیت کشور به ۱۰ گروه درآمدی از پایین‌ترین تا بالاترین سطح است.
دهک اول پایین‌ترین سطح درآمد را دارد و دهک دهم بالاترین سطح درآمدی را شامل می‌شود.

معیارهای اصلی دهک‌بندی شامل:

• میزان درآمد ماهانه خانوار

• ارزش ملک و دارایی‌های ملکی

• تعداد و نوع خودروهای ثبت‌شده

• تراکنش‌های بانکی و حساب‌های فعال

• وضعیت اشتغال، بیمه و سهام عدالت

هر خانوار بر اساس این شاخص‌ها رتبه‌بندی شده و در یکی از دهک‌های ۱ تا ۱۰ قرار می‌گیرد.

 چه کسانی مشمول حذف یارانه نقدی شده‌اند؟

طبق اعلام رسمی دولت، در گام نخست، دهک دهم از فهرست یارانه‌بگیران حذف شده است.
افرادی که در این گروه قرار دارند معمولاً دارای درآمد بالا، چندین حساب فعال بانکی، املاک متعدد یا خودروی لوکس هستند.

سخنگوی دولت گفته است:
«هدف ما حذف حمایت از کسانی است که نیازی به آن ندارند تا بتوانیم منابع را برای دهک‌های پایین‌تر افزایش دهیم.»

همچنین تأکید کرده که این حذف‌ها به‌صورت «تدریجی و با بررسی دقیق» انجام می‌شود تا حقوق هیچ خانواده‌ای تضییع نشود.

 آیا ممکن است دهک‌بندی اشتباه باشد؟

بله. دولت نیز به این موضوع اذعان کرده که امکان خطا در دهک‌بندی وجود دارد.
به همین دلیل، سامانه‌هایی برای مشاهده وضعیت دهک و ثبت اعتراض در نظر گرفته شده است.

اگر فردی معتقد است اشتباهاً در دهک نهم یا دهم قرار گرفته، می‌تواند اعتراض خود را ثبت کند تا اطلاعات مالی‌اش بازبینی شود.

 چگونه دهک خود را ببینیم؟ (راهنمای گام‌به‌گام سامانه رفاه ایرانیان)

برای مشاهده دهک درآمدی خود، باید وارد سامانه رسمی دولت شوید:

 آدرس سامانه: https://refah.gov.ir

مراحل بررسی دهک:

1. ورود به سایت با کد ملی و شماره تلفن ثبت‌شده

2. تأیید هویت از طریق کد پیامکی

3. مشاهده دهک خانوار در بخش "وضعیت اقتصادی خانوار"

4. بررسی اطلاعات مالی ثبت‌شده

5. در صورت مغایرت، ثبت اعتراض در سامانه حمایت (hemayat.mcls.gov.ir)

 چگونه به قطع یارانه نقدی اعتراض کنیم؟

اگر یارانه شما قطع شده و فکر می‌کنید اشتباه رخ داده، باید به سامانه حمایت وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی مراجعه کنید:

 آدرس سامانه: https://hemayat.mcls.gov.ir

مراحل ثبت اعتراض:

1. ورود با کد ملی و تاریخ تولد سرپرست خانوار

2. مشاهده وضعیت دهک و علت حذف

3. انتخاب گزینه «ثبت درخواست بررسی مجدد»

4. تکمیل فرم اطلاعات مالی

5. دریافت کد رهگیری و پیگیری نتیجه

نتیجه بررسی معمولاً ظرف ۳۰ تا ۴۵ روز کاری اعلام می‌شود و در صورت تأیید اعتراض، یارانه مجدداً برقرار خواهد شد.

 آیا تماس تلفنی برای پیگیری وجود دارد؟

بله، مرکز ارتباطات وزارت رفاه با شماره ۶۳۶۹ آماده پاسخگویی به سوالات مردم درباره دهک‌بندی و اعتراض به حذف یارانه است.
همچنین از طریق سامانه پیامکی ۳۰۰۰۷۳۶۳۶۹ می‌توان وضعیت درخواست را پیگیری کرد.

 سخنگوی دولت چه گفت؟

سخنگوی دولت در نشست خبری اخیر خود اعلام کرد:

«سامانه رفاه ایرانیان بستری شفاف برای اطلاع از وضعیت اقتصادی هر خانوار است. حذف سه دهک بالایی بر اساس قانون بودجه و با هدف حمایت از اقشار ضعیف انجام می‌شود.»

او تأکید کرد:

«هیچ حذف غیرقانونی یا سلیقه‌ای صورت نمی‌گیرد. تمام داده‌ها از منابع رسمی و بانک‌های اطلاعاتی معتبر استخراج شده است.»

 حذف یارانه نقدی به چه هدفی انجام می‌شود؟

۱. تمرکز بر دهک‌های کم‌درآمد

با حذف دهک‌های پردرآمد، دولت می‌تواند مبلغ بیشتری به خانوارهای دهک‌های ۱ تا ۵ اختصاص دهد.

۲. کاهش فشار مالی بر بودجه

پرداخت یارانه به کل جمعیت کشور بار مالی زیادی دارد. با اصلاح دهک‌ها، دولت منابع را هدفمندتر مصرف می‌کند.

۳. عدالت اقتصادی

یارانه باید به کسانی برسد که واقعاً به آن نیاز دارند. اجرای این قانون گامی در جهت عدالت توزیعی است.

 آیا یارانه حذف‌شده‌ها به دهک‌های پایین منتقل می‌شود؟

بله. طبق اعلام سازمان هدفمندی یارانه‌ها، بخشی از منابع حاصل از حذف دهک‌های بالا به افزایش حمایت‌های معیشتی دهک‌های پایین اختصاص می‌یابد.
این حمایت‌ها می‌تواند شامل افزایش یارانه نقدی، بسته‌های کالایی، یا کمک‌هزینه انرژی باشد.

 چرا دولت حذف تدریجی را انتخاب کرد؟

یکی از نگرانی‌های عمومی، شوک اقتصادی ناشی از حذف ناگهانی یارانه‌ها بود.
به همین دلیل دولت تصمیم گرفت این فرآیند را به‌صورت تدریجی و آرام اجرا کند تا ضمن حفظ ثبات اقتصادی، فرصت اعتراض و اصلاح برای مردم فراهم شود.

 نقش سامانه رفاه ایرانیان در شفافیت اقتصادی

سامانه رفاه ایرانیان یکی از مهم‌ترین بسترهای داده‌ای کشور است که بیش از ۵۰ بانک اطلاعاتی را به هم متصل کرده است.
این سامانه شامل اطلاعات دقیق از:

• بیمه تأمین اجتماعی

• معاملات ملکی

• اطلاعات بانکی

• سوابق شغلی

• دارایی‌های ثبت‌شده
  است و به دولت امکان می‌دهد تصویر واقعی‌تری از وضعیت معیشتی خانوارها ترسیم کند.

 مثال واقعی از نحوه دهک‌بندی

فرض کنید خانواده‌ای دارای دو خودرو سواری و یک ملک در تهران باشد و مجموع درآمد ماهانه آنها ۶۰ میلیون ریال باشد.
این خانواده احتمالاً در دهک هشتم یا نهم قرار می‌گیرد.
اما اگر فردی بدون خودرو و با درآمد کمتر از ۲۰ میلیون ریال باشد، در دهک‌های اول تا سوم محسوب می‌شود و مشمول حمایت‌های بیشتر خواهد بود.

 نگرانی مردم و پاسخ دولت

در هفته‌های اخیر، برخی خانوارها گزارش داده‌اند که با وجود درآمد پایین، یارانه‌شان قطع شده است.
سخنگوی دولت در پاسخ گفته است:

«در برخی موارد اطلاعات بانکی ناقص یا به‌روز نشده است. افراد باید با ورود به سامانه رفاه، اطلاعات مالی خود را اصلاح کنند.»

او اضافه کرد:

«دولت متعهد است هیچ خانواری به‌نادرست از فهرست حمایت‌ها حذف نشود.»

 آیا حذف یارانه نقدی به معنای حذف کامل حمایت است؟

خیر. حذف یارانه نقدی به معنای قطع تمام حمایت‌ها نیست.
افرادی که در دهک‌های بالا قرار دارند، ممکن است همچنان از برخی برنامه‌های حمایتی مانند بیمه سلامت یا طرح‌های کالابرگ بهره‌مند شوند، اما دیگر یارانه نقدی ماهانه دریافت نخواهند کرد.

 آمار رسمی از یارانه‌بگیران و حذف‌شدگان

بر اساس اعلام سازمان هدفمندی یارانه‌ها:

• حدود ۸۵ میلیون نفر یارانه نقدی دریافت می‌کردند.

• در فاز نخست، یارانه حدود ۴ میلیون نفر از دهک دهم حذف شده است.

• مرحله دوم حذف، پس از بررسی اعتراضات اجرا خواهد شد.

 برنامه دولت برای دهک‌های پایین چیست؟

دولت اعلام کرده که برنامه‌های حمایتی جدیدی در حال تدوین است، از جمله:

• افزایش مبلغ یارانه دهک‌های اول تا سوم

• افزایش تسهیلات خرید کالاهای اساسی

• ارائه بسته‌های حمایتی فصلی

 نقش عدالت اجتماعی در سیاست یارانه‌ای دولت

اجرای سیاست هدفمند یارانه‌ها بخشی از راهبرد عدالت اجتماعی دولت محسوب می‌شود.
هدف این سیاست، بازتوزیع منابع به‌گونه‌ای است که خانوارهای آسیب‌پذیر از آن بیشترین بهره را ببرند.
سخنگوی دولت گفته است:

«ما دنبال عدالت اقتصادی هستیم، نه حذف گسترده. اجرای این طرح به معنای حمایت هدفمند است.»

 اگر اعتراض کنیم و تأیید نشود چه می‌شود؟

در صورتی که اعتراض متقاضی رد شود، امکان ثبت درخواست مجدد در بازه‌های زمانی جدید وجود دارد.
هر سه ماه یک بار، سامانه حمایت اطلاعات جدید را بررسی می‌کند و دهک‌ها به‌روزرسانی می‌شوند.

 جمع‌بندی نهایی

قطع یارانه سه دهک پردرآمد، تصمیمی قانونی و بر پایه عدالت اقتصادی است.
دولت تأکید کرده است هیچ خانواری بدون بررسی دقیق از فهرست حمایت‌ها حذف نخواهد شد.
مردم می‌توانند با ورود به سامانه رفاه ایرانیان (refah.gov.ir) دهک خود را مشاهده و در صورت لزوم، از طریق سامانه hemayat.mcls.gov.ir اعتراض ثبت کنند.

این روند اگر به‌درستی اجرا شود، می‌تواند به افزایش عدالت اجتماعی و تمرکز بیشتر منابع بر اقشار کم‌درآمد منجر شود.